Bardzo często przez nas bagatelizowane, odgrywają ogromnie ważne role w naszym organizmie. Mięśnie dna macicy – czym są i dlaczego nie wolno nam ich bagatelizować, zapytałyśmy fizjoterapeutę uroginekologicznego.
Jaką rolę odgrywają mięśnie dna miednicy w naszym ciele?
Mięśnie dna miednicy odgrywają ważną rolę nie tylko u kobiet, ale także u mężczyzn. Zaliczane są do mięśni głębokich tzw. core system, dzięki czemu odpowiadają za stabilizację całego tułowia, stanowiąc wewnętrzny gorset mięśniowy. Podpierają narządy miednicy mniejszej oraz utrzymują prawidłowe ciśnienie cewkowe/odbytnicze, dzięki czemu jest możliwe zachowanie kontynencji – trzymania moczu/gazów/stolca. Wspomagają również funkcje seksualne, wpływając pozytywnie na doznania.
Co powinno nas zaniepokoić? Jakie objawy świadczą o tym, że coś jest nie tak z naszymi mięśniami dna miednicy?
Do niepokojących objawów, jeśli chodzi o mięśnie dna macicy należą m.in.:
- nietrzymanie moczu, gazów, stolca (nawet w małych ilościach i okazjonalne),
- objaw kulki w pochwie, ciała obcego, odczucie „siedzenia na jajku”, ciężkości w kroczu,
- problemy z oddawaniem moczu np. trudność w zainicjowaniu mikcji, oddawanie moczu na raty, trudność w odroczeniu mikcji w czasie, bolesna mikcja, odczucie niepełnego opróżnienia pęcherza,
- bolesne wypróżnienia, długotrwałe zaparcia,
- objawy jak przy infekcji zapalenia pęcherza bez faktycznej infekcji,
- bolesne miesiączkowanie, bolesne owulacje, bolesne współżycie,
- brak orgazmów, bolesny orgazm,
- bóle okolicy miednicy i segmentu lędźwiowo krzyżowego.
Nietrzymanie moczu to jeden ze skutków słabych mięśni dna miednicy, a co, jeśli są one zbyt spięte?
Jeśli mięśnie dna macicy są zbyt spięte, również nie funkcjonują prawidłowo. Tak jak przy każdych innych mięśniach, ważne by była zachowana równowaga między fazą skurczu a relaksacji, tak by mięśnie były elastyczne.
Jakie są w ogóle przyczyny nieprawidłowo nadmiernie napiętych mięśni?
Nadmierne napięcie mięśni dna miednicy może mieć podłoże psychologiczne – stresowe/lękowe, może też wynikać z przetrenowania (sportowcy profesjonalni i amatorzy), może być związane z nieprawidłowymi nawyki toaletowymi, takimi jak: parcie na toalecie czy ćwiczenie zatrzymywania strumienia moczu podczas mikcji. Wzmożone napięcie mięśni dna macicy może również mieć związek z nawracającymi infekcjami urologicznymi czy ginekologicznymi lub z przewlekłymi chorobami takimi jak endometrioza.
Jak nieprawidłowe napięcie wpływa na nasze doznania podczas seksu u kobiet?
Na doznania seksualne wpływa wiele czynników, jednym z nich jest kwestia napięcia mięśni dna miednicy. Wzmożone napięcie mięśni dna macicy u kobiet może powodować bolesną penetrację, zarówno na samym początku, w trakcie jak i po zakończeniu współżycia. Ból zwykle jest opisywany jako pieczenie czy palenie, ale może również być głęboki, rozlany promieniujący do kości krzyżowej czy podbrzusza. Przy obniżonym napięciu kobiety zwykle mówią o „luźnej pochwie” i ich odczucia podczas współżycia są zmniejszone. Mięśnie dna miednicy odgrywają ważną rolę w kwestii orgazmu. W przypadku dysfunkcji mięśni dna miednicy orgazmy mogą być mniej intensywne, krótkie, bolesne lub może nie być ich wcale.
Czy są jakieś specjalne zestawy ćwiczeń, by pracować nad mięśniami dna miednicy np. joga?
Nie ma uniwersalnego zestawu ćwiczeń dla każdego. Najlepiej w tym celu udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego, by zbadał stan mięśni dna miednicy – czy ich napięcie jest w normie, wzmożone czy też obniżone. Podczas badania oceniana jest również siła, wytrzymałość, szybkość, timing mięśni dna macicy i dopiero na tej podstawie można zalecić pacjentowi, jakie ćwiczenia powinien wykonywać. Nie zawsze, wbrew powszechnej opinii, celem ćwiczeń mięśni dna miednicy będzie ich wzmacnianie.
Na nasze pytania o mięśnie dna macicy odpowiadała Magdalena Lewandowska, fizjoterapeuta uroginekologiczny w Centrum Medycznym Damiana.