Olejki CBD zyskują coraz większą popularność wśród konsumentów polskiego rynku suplementów diety. W sieci bez trudu można znaleźć wiele materiałów i recenzji youtuberów zachwalających ich stosowanie w przeróżnych celach, głównie zdrowotnych, kosmetycznych oraz dietetycznych. Czy olejki CBD rzeczywiście mają dobroczynny wpływ na organizm człowieka? A może jest on przesadzony i wynika w głównej mierze z działań marketingowych ich producentów? Biorąc pod uwagę fakt, że produkty te nie są tanie, zanim dokona się ich zakupu, warto poznać wszystkie potwierdzone fakty na temat olejków CBD.
Olejki CBD – skąd się wzięły?
Głównym związkiem czynnym zawartym w olejkach CBD jest kannabidiol CBD, który naturalnie występuje w roślinach konopnych. Spośród wszystkich zawartych w tych roślinach związków – dotąd zidentyfikowano ich 520, największe zainteresowanie badaczy, oprócz CBD, wzbudza THC, kwas kanabidiolowy (CBDA), kanabinol (CBN) oraz kanabigerol (CBG). Zarówno CBD jak i TCH naśladują działanie substancji naturalnie występujących w ludzkim organizmie, tzw. endogennych kannabinoidów, które znajdują się w tzw. układzie endokannabinoidowym człowieka oraz wszystkich kręgowców na świecie.
Układ endokannabinoidowy
Układ endokannabinoidowy jest centralnym ośrodkiem odpowiedzialnym za zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu. U człowieka składa się on głównie z enzymów biorących udział w metabolizmie endokannabinoidów oraz receptorów. Endogenne kannabinoidy mają wpływ m.in. na zachowanie równowagi energetycznej, metabolizm lipidów, odpowiedź przeciwzapalną oraz procesy uczenia się i zapamiętywania. Niedobór endokannabinoidów występuje m.in. przy migrenach, fibromialgii (przewlekłym, uogólnionym bólem mięśni i stawów), zespole wrażliwego jelita, w niektórych chorobach psychicznych, np. w depresji. Badacze postawili hipotezę, że włączenie do diety kannabinoidów z konopi może pomóc złagodzić objawy niedoboru endokannabinoidów, a tym samym przeciwdziałać występowaniu wymienionych powyżej oraz wielu innych dysfunkcji organizmu.
CBD oraz inne kannabinoidy naśladują działanie endogennych kannabinoidów poprzez stymulację receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2. Receptory te występują we wszystkich obszarach ludzkiego ciała, zwłaszcza duża ich ilość znajduje się w rejonach silnie unerwionych. CB1 występuje głównie w układzie nerwowym zaś CB2 obecny jest w układzie odpornościowym.
Badania wskazują na to, że THC działa jako agonista receptorów kannabinoidowych (łączy się z nimi, powodując reakcję w komórce), natomiast CBD jako antagonista (łączy się z receptorem, blokując go bez wywoływania reakcji). Wiele osób myli te związki, stosując błędnie wymienność terminów między medyczną marihuaną a CBD bądź przypisując CBD właściwości odurzające. W rzeczywistości posiadają one odmienną budową oraz zastosowanie.
CBD a THC
THC jest kluczowym składnikiem konopi, wykazującym silne działanie psychotropowe; zanim zostanie dopuszczony do obrotu w preparatach handlowych, musi być poddany kontroli antynarkotykowej. CBD może potęgować działanie THC poprzez zwiększenie jego zakresu terapeutycznego, gdyż jak wykazano w badaniach, redukuje jego aktywność psychotropową. Jak wspomniano CBD w przeciwieństwie do THC, nie aktywuje receptorów CB1 i CB2, co tłumaczy brak działania psychostymulującego tego związku.
THC decyduje o aktywności przeciwbólowej, psychostymulującej, miorelaksacyjnej (rozluźniającej mięśnie szkieletowe i zmniejszające napięcie mięśniowe) oraz spazmolitycznej (rozkurczowej). THC łagodzi objawy towarzyszące stanom zapalnym. Ma także właściwości przeciwdrobnoustrojowe, hamuje wzrost bakterii gram-dodatnich. Efekty działania THC mogą być modulowane przez dodatek innych kannabinoidów; przykładem jest mieszanina CBD i THC w stosunku 1:1, która jest lekiem stosowanym na stwardnienie rozsiane w Kanadzie. Preparaty, które zawierają porównywalne ilości CBD i THC wykazują mocniejsze działanie rozkurczowe i przeciwbólowe niż sam THC (przypuszcza się, iż za ten stan rzeczy odpowiada fakt, że CDB zwiększa tolerancję pacjentów na przyjmowanie większych dawek THC).
CBD jest olejem roślinnym, który w przyrodzie znaleźć można jedynie w konopiach; głównym źródłem jego pozyskiwania jest olej konopny.
Olej konopny
Olej konopny zawiera ponad 80% nienasyconych kwasów omega-6 i omega-3, tokoferoli, będących naturalnymi związkami o działaniu przeciwutleniającym i tokotrienolu o właściwościach antyoksydacyjnych. Stosunek kwasów ω-6 do ω-3 (n6/n3) wynosi 3:1, co jest uznawane za optymalne według zasad dietetyki i żywienia. Dobrej jakości olej konopny pozyskiwany jest z nasion konopi, starannie poddanych procesowi oczyszczania. Tłoczony powinien być na zimno, dzięki czemu uzyskuje pożądany kolor oraz charakterystyczny orzechowy posmak i zapach. Olej nie powinien zostać poddany rafinacji, aby m.in. nie doprowadzić do usunięcia korzystnych dla zdrowia składników.
Pod względem kosmetycznym olej konopny wykazuje działanie odbudowujące naturalną, hydrolipidową warstwę ochronną skóry, dzięki czemu posiada właściwości nawilżające, znajdując zastosowanie w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji suchej i wrażliwej skóry.
Właściwości terapeutyczne kannabidiolu CBD
Badania, które dotąd przeprowadzono na temat właściwości olejków CBD oraz ich potencjalnego wykorzystania w medycynie, dietetyce, kosmetologii oraz psychiatrii są bardzo obiecujące. Warte podkreślenia jest jednak to, że niektóre z analiz dotyczących zastosowania tych olejków są dopiero w fazie wstępnej lub te, które były dotąd przeprowadzone, były badaniami na niewielką skalę bądź na małej liczbie badanych. Tymczasem lista chorób na które może pomóc CBD jest naprawdę długa, zwłaszcza, że większość z nich może być spowodowana niedoborem kannabinoidów naturalnie występujących w organizmie. Z tego powodu wciąż potrzeba pogłębionych analiz dotyczących skuteczności CBD w zwalczaniu różnych chorób, zwłaszcza, że związek ten może być szansą dla pacjentów dla których medycyna konwencjonalna okazała się nieskuteczna.
Dotąd badacze potwierdzili skuteczność działania olejków CBD w dwóch jednostkach chorobowych:
1. Epilepsja. Badania przeprowadzane zarówno na dorosłych jak i na dzieciach, wykazują, że CBD może poprawiać stan zdrowia i komfort życia pacjentów chorych na epilepsję, tym samym zmniejszać częstość występowania epizodów drgawkowych.
2. Stwardnienie rozsiane (olejek CBD tłumi reakcje zapalne, łagodzi dolegliwości bólowe oraz wykazuje działanie rozluźniające napięcie mięśniowe). Aktualnie, zgodnie z pozwoleniem wydanym przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, w Polsce dostępny jest na receptę z wtórnikiem lek Sativex.
Dodatkowo olejkom CBD przypisuje się następujące właściwości:
Przeciwdziałające nudnościom i wymiotom. Efekt ten jest bardzo pożądany np. przy stosowaniu chemioterapeutyków, gdzie jednym z działań ubocznych są wymioty.
Przeciwutleniające. ,,Polifenolowy charakter CBD’’ sprawia, że jest on silnym przeciwutleniaczem – redukuje stres oksydacyjny, spowalnia i zapobiega starzeniu się komórek i tkanek, wspiera fizjologiczne mechanizmy obronne organizmu.
Uspokajające. Przeprowadzono wiele badań wskazujących na pozytywne działanie CBD w licznych schorzeniach psychicznych, takich jak:schizofrenia, stany lękowe i fobie, depresja, nerwica.Wstępne badania kliniczne przeprowadzane na pacjentach z chorobami psychicznymi, np. w przypadku schizofrenii, wykazały, że CBD może być bezpieczną i dobrze tolerowaną alternatywą dla dotychczas stosowanych leków. Dodatkowo olejek działa odprężająco i relaksująco, ułatwia zasypianie i zapewnia dobry sen oraz stosuje się go wspomagająco w leczeniu uzależnień od alkoholu i nikotyny
Działanie dermatologiczne. CBD przyspiesza gojenie ran, zwalcza choroby skóry, wykazuje działanie nawilżające. Jest również pomocny przy leczeniu łuszczycy i trądziku.
Dalszych badań wymaga natomiast ocena skuteczności działania CBD w przypadku:
Zwalczania i uśmierzania bólu – wstępne badania kliniczne oraz badania eksperymentalne na modelach zwierzęcych, pokazały, że kannabinoidy wykazują istotną aktywność przeciwbólową. Jest to szczególnie istotne w przebiegu niektórych chorób, np. onkologicznych, gdzie czasem występuje silny ból, uniemożliwiający pacjentom normalne funkcjonowanie.
Chorób neurodegeneracyjnych oraz innych schorzeń związanych z układem nerwowym, np. chorobie Parkinsona, Alzheimera i Huntingtona, zespole Touretta, migrenie oraz autyzmie.
Leczenia padaczki – poprzez wpływ na układ endokanabinoidowy CBD oraz inne fitokanabinoidy wykazują właściwości przeciwdrgawkowe.
Chorób nowotworowych – wstępne badania pokazały, że kannabinoidy mogą atakować i niszczyć komórki nowotworowe, hamując namnażanie się komórek raka.
Leczeniu glejaka – istnieją doniesienia, że CBD może działać wspomagająco przy terapii lekami stosowanymi przy glejaku, powodując zahamowanie rozrostu tego nowotworu.
Czy stosowanie CBD jest bezpieczne?
Na postawie dotychczas przeprowadzonych badań można stwierdzić, że CBD jest substancją o dużym bezpieczeństwie stosowania. W niektórych przypadkach naturalny CBD pozwala uzyskać lepsze rezultaty terapii w porównaniu do stosowania syntetycznych środków, dodatkowo w przeciwieństwie do nich nie wykazuje skutków ubocznych. Z drugiej strony nie można jednoznacznie stwierdzić, że stosowanie kannabinoidów jest całkowicie bezpieczne, ponieważ posiadają one bardzo złożony skład oraz wciąż nie do końca poznany mechanizm działania. Co więcej, niektórzy badacze dowiedli, że niektóre objawy choroby, które miały być zniwelowane przy pomocy terapii konopiami, uległy nasileniu po przebytej kuracji. Dlatego tak ważne jest, aby przeprowadzać dalsze badania w celu lepszego poznania aktywności CBD i ewentualnych działań niepożądanych związanym z jego stosowaniem.
Zobacz także: Czy możemy mieć wpływ na nasze sny?
Czym kierować się przy wyborze wyrobu z konopi?
Przy wyborze odpowiedniego suplementu z konopi należy kierować się zaleceniami farmaceuty lub lekarza. Mimo, że CBD nie powoduje odurzenia, to jednak może wchodzić w reakcje z innymi lekami bądź suplementami, zaburzając ich metabolizm lub powodując inne niepożądane działania. Wśród najczęstszych efektów ubocznych zażywania CBD zalicza się: reakcje alergiczne, złe samopoczucie, wysypkę, zaburzenia snu oraz senność, biegunki, spadek apetytu, wzrost ryzyka infekcji, wzmożoną męczliwość oraz uczucie dyskomfortu w jamie ustnej.
Jaki wybrać olej CBD?
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele różnych produktów CBD, zarówno tych sprzedawanych w aptekach, sklepach zielarskich, jak i przez internet. Niestety nie wszystkie są suplementami dobrej jakości, stąd przy ich zakupie trzeba się wykazać rozwagą oraz pamiętać, że wysoka cena nie zawsze idzie z nią w parze.
Głównym wyznacznikiem jakości jest certyfikat dobrych praktyk produkcyjnych, tzw. GMP, dlatego przy zakupie warto zwracać uwagę na to oznaczenie. Poza tym dobrze jeśli olejek CBD będzie produktem ekologicznym, pochodzącym od sprawdzonych, europejskich producentów oraz renomowanych dostawców. Ważne jest, aby na opakowaniu opisane było dawkowanie preparatu, co może świadczyć, że jest on pod kontrolą Sanepidu.
Przy zakupie olejku CBD należy kierować się również zawartością ekstraktu, w którym powinny znajdować się wszystkie, naturalnie występujące w roślinie kannabinoidy, a także terpeny i flawonoidy.
Zobacz także: KEEP CALM – naturalne uspokajacze
Jakie stężenie powinien posiadać olej CBD?
Jeśli dopiero rozpoczyna się używanie produktów konopnych, zaleca się zaczynać od niższych stężeń jak Olej CBD 5% czy optymalnych – Olej CBD 10%. Dawką początkową powinny być 1 lub 2 krople olejku, następnie można ją stopniowo zwiększać, jednocześnie obserwując reakcje organizmu. To pozwoli znaleźć proporcję optymalną dla danej osoby.
Z powodu dużego potencjału terapeutycznego olejków CBD warto stale poszerzać wiedzę odnośnie ich właściwości i zastosowania, śledząc najnowsze doniesienia. Jednocześnie można rozważyć ich stosowanie jako uzupełnienie tradycyjnego procesu leczenia danych stanów chorobowych. Przy tym należy pamiętać, że tak jak w przypadku zażywania innych suplementów diety bądź środków leczniczych, ostateczny efekt działania jest zawsze kwestią osobniczą.
autor: Kamila Kopczyńska