Kombucha (czytaj: kombucza) to delikatnie musujący, fermentowany napój herbaciany o przyjemnie kwaśnym, lekko owocowym smaku. Jego zwolennicy przypisują mu wiele korzyści prozdrowotnych. Zobacz jakich.
Kombucha wywodzi się z Chin, gdzie od wieków ceni się ją za działanie pobudzające i detoksykacyjne. Jest szczególnie popularna w krajach wschodniej Europy, Rosji oraz w Chinach, Japonii i Korei.
Nazwa napoju jest zbitką słów Kombu i cha. Pierwsze to imię medyka, który rozsławił zdrowotne działanie kombuchy, a drugie oznacza po japońsku „napój”.
Kombucha czyli co?
Kombuchę otrzymuje się w wyniku fermentacji słodkiej herbaty (ok. 5-10 proc. cukru) przez specjalnie przygotowaną symbiotyczną kulturę bakterii kwasu octowego (może również zawierać bakterie kwasu mlekowego) i drożdży SCOBY (ang. Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast), zwaną potocznie grzybkiem.
Proces fermentacji przebiega w temperaturze pokojowej zwykle ok. 7-14 dni (skład kombuchy może różnić się w zależności od producenta i zastosowanego przez niego procesu produkcji). Do jej zrobienia wykorzystuje się różne rodzaje herbaty, jednak za tradycyjną uważa się czarną herbatę z białym cukrem. W trakcie procesu powstaje wiele związków bioaktywnych, które mogą mieć korzystny wpływ na nasz organizm.
Kombucha należy do grupy żywności fermentowanej, czyli powstaje w procesie fermentacji – wzrostu bakterii i przekształcenia pewnych składników w inne z udziałem enzymów (np. cukru w etanol). Napoje z kombuchy w większości zawierają żywe drobnoustroje.
Kombucha właściwości
Kombucha zawiera m.in. cukier, ale też błonnik, kwasy organiczne (np. glukuronowy i L-mlekowy), witaminy: z grupy B i C, polifenole, etanol, oraz składniki mineralne – tj. miedź, żelazo, mangan, potas, cynk. Cechuje ją niskie pH (odczyn kwasowy) z uwagi na dużą zawartość kwas octowego, stąd właściwości przeciwbakteryjne.
Dowody naukowe wskazujące na możliwy korzystny wpływ picia kombuchy na zdrowie są ograniczone. W badaniach z udziałem zwierząt i laboratoryjnych stwierdzono, że kombucha ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, jak również przeciwutleniające (ochronnie przeciwko działaniu wolnych rodników), może stymulować układ odpornościowy, wpływać na kontrolę glikemii. Niewiele jest badań przeprowadzonych z udziałem ludzi, nie ma badań dotyczących wpływu spożycia kombuchy na skład mikrobioty jelitowej.
Bezpieczeństwo spożywania kombuchy i jej wpływ na organizm człowieka nie został dostatecznie udowodniony w badaniach naukowych.
Czy kombucha jest bezpieczna?
Sporadycznie notowano też przypadki działań niepożądanych związanych z piciem tego napoju, w tym:
- hiponatremia (spadek stężenia sodu we krwi),
- kwasica mleczanowa,
- ostre zapalenie wątroby u osoby spożywającej ją codzienne przez 2 lata.
W związku z tym zaleca się ostrożność w spożywaniu kombuchy, zwłaszcza jeśli jest przygotowywana w warunkach domowych. Choć wskazuje się, że nie powinna stanowić zagrożenia dla osób zdrowych wypijana w ilości 4 uncji, czyli ok. 100 g dziennie. Warto pamiętać, że kombucza zawiera również niewielką ilość alkoholu – ok. 0,7-1,3 proc., dlatego jest przeciwwskazana np. u kobiet w ciąży.
Kombucha przepis
Składniki potrzebne do samodzielnego przygotowania tradycyjnej kombuchy to:
- 4 torebki czarnej herbaty;
- 100 g białego cukru;
- 1 litr filtrowanej wody;
- SCOBY, tzw. grzybek (ok. 24 g/1 litr).
Jak przygotować kombuchę?
- Najpierw zaparzamy i słodzimy herbatę. Po ostygnięciu i odcedzeniu fusów, płyn wlewamydo czystego, szklanego naczynia, np. do słoika i dodajemy do niego tzw. grzybka (SCOBY).
- Przykrywamy go oddychającym materiałem, owijamy gumką recepturką i odstawiamy w ciemne, ciepłe miejsce (18-26◦C).
- Czekamy ok. 7-10 dni. Po tym czasie usuwamy grzybka.
- Kombuchę filtrujemy i przelewamy do innego naczynia, które później przechowujemy
w lodówce. - W słoiku z grzybkiem pozostawiamy trochę płynu. Następnym razem będzie naszym starterem.
źródło: materiały prasowe Medicover
autor: Małgorzata Skoczylas-Kouyoumdjian